Izložba o knezu Pavlu u Kikindi i Petrovcu na Mlavi

» Princeza Jelisaveta » Događaji » Izložba o knezu Pavlu u Kikindi i Petrovcu na Mlavi

Izložba o knezu Pavlu u Kikindi i Petrovcu na Mlavi

Izložba arhivskih dokumenata “Knez Pavle Karađorđević – kraljevski namesnik 1934-1941. godine” krajem 2010. godine prikazana je u Istorijskom arhivu Kikinde (9. decembar) i u Zavičajnom muzeju Petrovca na Mlavi (28. decembar).

Postavku kolekcije dokumenata koji svedoče o životu i ličnosti kneza Pavla, izloženu u holu Istorijskog arhiva u Kikindi, otvorili su Dragomir Tomin, direktor ove ustanove, Miladin Milošević, v.d. direktora Arhiva Jugoslavije, i Nj.K.V. kneginja Jelisaveta Karađorđević. Obraćajući se prisutnim posetiocima i novinarima, Princeza je rekla da je ovo deseti put kako izložba posećuje gradove u Srbiji, a da ima za cilj da javnost sazna više o njenom ocu, o kome se još uvek malo zna, a koji je bio odličan političar i zaljubljenik u umetnost. Prema njenim rečima, knez Pavle je živeo u najtežem periodu u istoriji Kraljevine Jugoslavije, a njegova jedina težnja bila je da spasi državu i narod od rata, što, nažalost, nije uspeo.

Pored izloženih zanimljivih fotografija i retkih dokumenata koji razotkrivaju Knežev život, delovanje i istorijsku ulogu sve do vojnog puča (27. mart 1941.), posetioci su na otvaranju postavke imali jedinstvenu priliku da pogledaju i nekoliko dokumentarnih filmova o knezu Pavlu, inače pohranjenih u Muzeju Jugoslovenske kinoteke u Beogradu. Građani Kikinde su mogli da pogledaju izložbu sve do polovine januara 2011. godine.

Izložba “Knez Pavle Karađorđević – kraljevski namesnik 1934-1941. godine” otvorena je 28. decembra 2010. godine i u Petrovcu na Mlavi, u organizaciji Zavičajnog muzeja tog grada i Arhiva Jugoslavije, a tom prilikom su se publici obratili Anđelka Stanisavljević, direktor Muzeja, Miladin Milošević, v.d. direktora Arhiva Jugoslavije, i princeza Jelisaveta Karađorđević, čije je prisustvo izazvalo veliko interesovanje građana.

Izložba posvećena knezu Pavlu Karađorđeviću, kraljevskom namesniku u periodu 1934-1941, prvi put je otvorena 26. septembra 2007. godine u zgradi Arhiva Srbije i Crne Gore (danas Arhiv Jugoslavije) u Beogradu. Istoričari dr Gojko Malović i Dušan Jončić, autori izložbe, opredelili su se da pažljivim izborom iz obimne dokumentarne građe prikažu istoriju Jugoslavije kroz delatnost kneza Pavla u godinama pre Drugog svetskog rata, kako bi, između ostalog, podstakli dalja istorijska istraživanja o periodu njegovog namesništva. Posetioci su imali priliku da vide 400 dokumenata i 80 fotografija iz 15 fondova i zbirki koje se čuvaju u Arhivu. Neki od izloženih izvora predstavljali su poseban kuriozitet, pošto su selektovani iz kopije lične arhive kneza Pavla koju je princeza Jelisaveta krajem 2006. godine velikodušno poklonila Arhivu Srbije i Crne Gore. Ovu kolekciju je knez Pavle svojevremeno zaveštao njujorškom univerzitetu Kolumbija, uz izričit uslov da se građa otvori za javnost tek 50 godina nakon njegove smrti, kao i da se pristup dokumentima onemogući svim Jugoslovenima, sve dok je u Beogradu na snazi komunistički režim. Znajući da je ova zbirka od neprocenjive važnosti za razumevanje istorije Jugoslavije, princeza Jelisaveta je dve godine neumorno nastojala da je učini dostupnom najširoj javnosti, pa je arhiva njenog oca na 15 rolni mikrofilma dospela u zemlju čak 20 godina pre vremena, i tačno 65 godina pošto je knez Pavle svrgnut s vlasti.

Postavka Arhiva Srbije i Crne Gore predstavlja deo šireg projekta kojim je predviđeno da se naprave izložbe o svim vladarima jugoslovenske države. Pavle Karađorđević je bio treći u nizu, posle Tita i kralja Aleksandra. Izložba je u Beogradu bila postavljena do 31. oktobra 2007., a od tada je gostovala u Banja Luci (18. april 2008.), Čačku (25. april 2008.), Zaječaru (9. maj 2008.), Mrkonjić Gradu (27. jun 2008.), Istočnom Sarajevu (12. septembar 2008.), Zrenjaninu (9. decembar 2008.), Požarevcu (5. maj 2010.), Užicu (18. novembar 2010.), Kikindi (9. decembar 2010.) i Petrovcu na Mlavi (28. decembar 2010.).

Snimak otvaranja izložbe u Kikindi (1. deo)