NSPM: Kneginja Jelisaveta – srpska Elektra | Nj.K.V. Princeza Jelisaveta Karađorđević

Nj.K.V. Princeza Jelisaveta Karađorđević » Vesti » NSPM: Kneginja Jelisaveta – srpska Elektra

NSPM: Kneginja Jelisaveta – srpska Elektra

October 11th, 2012

Nova srpska politička misao – časopis za političku teoriju i društvena istraživanja – 9. oktobra 2012. godine je na svom sajtu objavio tekst “Kneginja Jelisaveta – srpska Elektra” Ilije Rapaića, nekadašnjeg glavnog i odgovornog urednika “Duge”…

“U subotu 6. oktobra 2012. u Srbiji je spuštena zavesa posle završnog čina jedne porodične drame koja po svom sadržaju podseća na antičke mitove. Posmrtni ostaci kneza Pavla Karađorđevića, kneginje Olge i kneževića Nikole sahranjeni su na Oplencu. Ekshumacija u Lozani, pomeni i tople reči patrijarha Irineja i sve drugo je dobro poznato.

Nedovoljno je poznato da je glavna junakinja te porodične drame, srpska Elektra, kneginja Jelisaveta Karađorđević. Jelisaveta je naša Elektra jer se kao i Elektra iz grčke mitologije žrtvovala za svog oca. Mikenskog kralja Agamemnona je po povratku iz trojanskog rata ubila supruga Klitemnestra i njen ljubavnik Egist. Posle desetak godina na očevom grobu sreću se i prepoznaju Elektra i njen brat Orest. Prema Eshilu njih dvoje odlučuju da osvete oca i ubiju Klitemnestru i Egista. Kao kod Elektre i kod Jelisavete je bila presudna odanost i ljubav prema ocu stradalniku.

Međutim, i pored velike sličnosti između podviga Elektre i kneginje Jelisavete, postoji i velika razlika, tako da lik i delo kneginje, na neki način, nadvisuje junakinju grčke mitologije.

(…)

Umesto njujorškog džet-seta i sjaja evropskih dvoraca koji su joj prirodno sledovali kao izdanku Romanovih i nekoliko evropskih kraljevskih porodica, kneginja Jelisaveta je pre više od dve decenije izabrala teži put. Koliko je bila duboka njena patnja i šta je prethodilo toj odluci samo ona zna i to je velika književna tema. Ono što znamo je da je svoj život potpuno posvetila toj misiji, da se osetila pozvanom da skine ljagu i otkloni nepravdu koja je naneta njenom ocu knezu Pavlu Karađorđeviću. Ne birajući sredstva ulazila je u tajne arhive i pronalazila dokumente koji su dokaz da je njen otac bio pravi srpski patriota i državnik, a ne izdajnik kakvim su ga proglasili.

Da bi mogla da vodi tu misiju prodala je svoje jedino privatno vlasništvo, stan na Menhetnu i nastanila se kao podstanar u Beogradu. Na stranu to što se u njenoj kući, koja je miraz njene majke grčke princeze Olge, u Užičkoj ulici, baškare diplomatski predstavnici Crne Gore.

Nakon komplikovane pravne procedure, sud u Beogradu je prošle godine doneo odluku kojom se ukida presuda kojom je njen otac knez Pavle bio osuđen kao ratni zločinac. O tempora o mores, proglašen je ratnim zločincem, iako nije ni kročio u ratom zahvaćeno područje, iako je ceo rat proveo u kućnom pritvoru u Africi u kojem su ga držali Englezi. Bila je to velika pobeda kneginje Jelisavete i trenutak kada su se prolile emocije.

Pravna procedura, kojom sud ukida presudu kojom je knez Pavle osuđen na gubitak imovine i svih građanskih prava, bila je preduslov da se izvrši ekshumacija posmrtnih ostataka i da se nakon odiseje od preko sedamdeset godina knez Pavle, kneginja Olga i njihov prerano preminuli sin knežević Nikola vrate svojoj kući, u Srbiju.

Zaslugom kneginje Jelisavete u Beograd je prebačeno oko 12 000 do sada uglavnom nepoznatih dokumenata, koje je knez Pavle zaveštao Kolumbija univerzitetu u Njujorku, pod uslovom da ih niko iz bivše Jugoslavije ne može koristiti dok su komunisti na vlasti. Ti dokumenti dokazuju kako je grupa neodgovornih političara, stranih plaćenika i bolesno ambicioznih vojnika žrtvovala svoju zemlju i svoj narod interesima velikih sila.

(…)

Između kneza Pavla i njegovih progonitelja je bila ogromna provalija, on je bio aristokrata, i po krvi i po duši, a njegovi progonitelji su bili sitne interešdžije, šićardžije, bolesno ambiciozni političari i vojnici koji se nisu libili da manipulišu narodom, da podstiču kolektivno stradalništvo. Knez Pavle je bez obzira na svoja filozofska, politička i lična uverenja i rodbinske veze, učinio je ono što je u datom istorijskom trenutku bilo nužno, manje zlo za srpski narod, kao i druge jugoslovenske narode. On je jedna od retkih ličnosti u našoj istoriji koja je svesno žrtvovala svoje lične i porodične interese zbog državnih interesa.

Ta istina bi, bez obzira na istorijsku istinu koja se nije mogla sakriti, ostala izvan vidokruga javnosti da nije bilo žrtvovanja, posvećenosti i istrajnosti kneginje Jelisavete. Zbog toga je kneginja Jelisaveta naša Elektra, glavna junakinja porodične tragedije i ona će kao ličnost tek da bude inspiracija za neku novu književnost i umetnost uopšte.”

Posetite sajt Nove srpske političke misli i pročitajte tekst “Kneginja Jelisaveta – srpska Elektra” u celini.